Türkiye, bulunduğu genç coğrafya ve sahip olduğu iklimsel yapısı nedeniyle doğal afetlerle sıkça karşı karşıya kalıyor. Bu afetlerden birisi de son zamanlarda kendini hatırlatan deprem. Peki Türkiye’nin deprem bakımından en riskli bölgeleri nereler? İşte o şehirler!
Deprem nedir, nasıl oluşur?
Depremin ne olduğuna geçmeden önce ilk olarak yaşadığımız gezegenin katmanlarına yakından bakalım. Dünya, içeriden dışarıya doğru olacak şekilde iç çekirdek, dış çekirdek, manto ve yer kabuğu katmanlarından oluşur.
En yoğun katman olan iç çekirdek, sıcaklığı ile üstündeki manto katmanını da oldukça etkiler. Mantonun alt tarafları sıvıyken, üst kesimleri ise basınçtan dolayı plastiğe benzer bir yapıdadır. Bu nedenle yer kabuğu, mantonun üzerinde yüzer.
Elbette yer kabuğu tek parça değildir. Zamanla oluşan baskı nedeniyle kırılır ve her birine levha adını verdiğimiz parçalara bölünür. Magmanın hareketleri doğrultusunda bu levhalar, sürekli birbirlerini ittirir. Örneğin Türkiye’nin büyük bölümünün üzerinde bulunduğu Anadolu levhası, Afrika ve Arap levhası tarafından sürekli batıya doğru ittirilir.
Bazı levhalar birbirine sürterek zıt yönde de hareket edebilir. Bu kesişimlere adını sıkça duyduğumuz fay hattı denir. Fay hattında olan hareketlerin sonucunda ise deprem meydana gelir. Bu depremin büyüklüğü, biriken enerjiye göre değişiklik gösterir. Birbirlerini uzun bir süre boyunca ittiremeyen levhaların enerjisi de zamanla büyür.
Türkiye’de Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı olmak üzere 3 adet fay hattı, yani levhaların kesişme noktası bulunuyor. Bu nedenle en tehlikeli deprem ülkelerinden birisiyiz. Peki fay hatları Türkiye’nin hangi şehirlerinden geçiyor? İşte deprem bakımından en tehlikeli bölgeler..
Türkiye’nin en riskli deprem bölgeleri!
- Düşük riskli bölgeler: Sinop, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Kırklareli, Ankara, Antalya, Nevşehir, Niğde, Mardin, Aksaray, Konya ve Karaman.
- Orta derece riskli bölgeler: Tekirdağ, İstanbul, Bitlis, Van, Adıyaman, Şırnak, Zonguldak, Afyon, Erzurum, Kars, Ardahan, Batman, Iğdır, Elazığ, Diyarbakır, Adana, Malatya, Kütahya, Ağrı, Eskişehir, Edirne, Ordu, Samsun, Şanlıurfa, Sivas, Gaziantep, Gümüşhane, Bayburt, Kayseri, Yozgat, Çorum, Ankara’nın Kuzey tarafı, Konya’nın Batısı, Mersin.
- Yüksek riskli bölgeler: İstanbul’un Anadolu yakası, İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Kastamonu, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Kilis, Hakkari, Osmaniye, Kahramanmaraş, Kırıkkale ve Siirt.
Düşük riskli bölgeler de yüksek riskli bölgelerde meydana gelen depremlerden etkilenebilir. Öte yandan Kuzey Anadolu Fay hattında olacak Marmara depremi nedeniyle tehlikeye giren İstanbul’un riskli bölgeleri ise şu şekilde;
- Düşük riskli ilçe ve semtler: Pendik, Kadıköy, Kartal, Ümraniye, Şile, Üsküdar, Darıca, Erenköy, Çengelköy, Suadiye, Altunizade, Polonezköy, Eminönü, Rumelihisarı, Adalar, Beşiktaş, İçerenköy, Sarıyer, Nişantaşı, İstinye, Gültepe, Kağıthane, Taksim, Beykoz’un kıyıdan uzak tarafları, Arnavutköy, Şişli ve Levent.
- Orta derece riskli ilçe ve semtler: Üsküdar Çukuru, Tarabya Çukuru, Tophane, Çayırbaşı Çukuru, Ortaköy’deki dolgu kısımlar, Kurbağalıdere, Alibeyköy, Moda Sahili, Silivri, Fatih, Gümüşyaka ve Topkapı.
- Yüksek riskli ilçe ve semtler: Zeytinburnu, Küçükçekmece, Florya, Esenkent, Ispartakule, Ambarlı, Avcılar ve Haramidere.